Bazı sorular beni şaşırtıyor. Elbette benim de insanları şaşırtan sorularım var. Fakat bugün size, benim şaşırdığım sorulardan örnekler vereceğim.
Zaman zaman bana sorulan sorulardan biri nasıl hem Neşet Ertaş hem de Eric Clapton dinleyebildiğimdir. Bu soruyu duyunca bir an duraksar ve “stand by”/ “rölanti” moduna geçerim.(!) Cevap veremem. Aslında eğitimciyim ve sorulara, her çeşit soruya alışığım. Ama bu soru, beni şaşırtır, kekelemeye başlarım. Çünkü bana göre hem Neşet Ertaş hem Eric Clapton dinleyip keyif almak ya da hüzünlenmek normaldir. Bu iki sanatçı arasında trajik bir seçim yapmak durumunda ve sadece birini seçmek zorunda değilizdir.
Eric Clapton hayranları Neşet Ertaş dinleyen birinin Eric Clapton dinlemesini, Neşet Ertaş’ı hayranları da Eric Clapton dinleyen birinin Neşet Ertaş dinlemesini kazanç olarak görmeliler diye düşünürüm. Bence, bir insan her iki sanatçıyı da duyumsayabilir. Bu iki sanatçının hiçbir ortak noktası da olmayabilirdi. Fakat gene de, ben sizin için bazı ortak noktalar bulmaya çalışayım.
Neşet Ertaş, bir halk ozanı ve orijinal bir sestir. Eric Clapton, modern bir ozan olsa da Amerikan halk müziğinden beslenir. Yani her iki sanatçının müzikleri de geleneğe yaslanır. Neşet Ertaş, saz da, Eric Clapton da gitarda yeni akorlar denemiştir ve çok başarılı olmuşlardır.
Neşet Ertaş’ta Eric Clapton da çok acı çekmiştir. Acı çekmeyen ya da hisli olmayan bir ozan uzun hava ya da bozlak söyleyemez. Söylese yüreğinize dokunmaz. Aynı şekilde “acı çekmemiş bir şarkıcı blues söyleyemez.” Bu ilkeyi Eric Clapton bir Televizyon programında edebiyat/ retorik olarak değil, ciddi ciddi söylemişti. Neşet Ertaş, değeri anlaşılan kadar çok sıkıntılar çekmiş bir sanatçıdır. Sesinde yılların acısı vardır. Eric Clapton da oğlunun vefatıyla yıkılmış ve uzun yıllar siren ciddi bir buhran geçirmiştir. Bu iki insanın, zaten hassas sanatçı yürekleri, sıra dışı acılarla tanışmıştır. Ayrıca, her iki sanatçı da annelerini çok severler.
Zaman zaman sorulan başka bir soru da, sözlerini anlamadığım şarkılardan, etnik müzik çalışmalarından nasıl olup ta keyif aldığımdır. Bu da beni şaşırtır. Elbette dinlediğim her şarkının sözlerini anlamak isterdim. Ama bu şart değildir. Sanatçının sesinden, onun hüznünden ya da neşesinden bir şeyler hissetmiyorsam, zaten onu dinlemem. Şarkılar, sunum değillerdir. Sözlerini mutlaka anlamam gerekmez. Afrikalı bir sanatçının sesi zaten kendi etnik hislerini bana taşımalıdır. Taşımıyorsa, ona ses sanatçısı demek zaten mümkün olmaz. Bir şarkıdan keyif almak için sözlerini anlamanız gerekiyorsa, o şarkıya zaman ayırmayın, vaktinizi harcamayın derim.
Ayrıca bazen şarkı sözlerini anlamamak daha iyidir. Hayal gücünüz çalışır ve siz o şarkıya derin anlamlar yüklersiniz. Bu da oldukça güzel bir deneyimdir.
İşte beni şaşırtan sorular ve kendimce verdiğim cevaplar.
---------------
Liaoying, Çin
---------------
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder